गाडी र पार्टपूर्जामा २५% आयात कर लगाउने ट्रम्पको घोषणा
काठमाडौं । अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले अमेरिकामा भित्रिने गाडी र गाडीका पार्टपूर्जामा २५% आयात कर लगाउने घोषणा गरेका छन्, उनको यो निर्णय अर्बपति एलन मस्कको टेस्ला कारको घट्दो ब्यापार र निरन्तर घाटाका समाचार आउन थालेपछि आएको हो।
ट्रम्पको यो घोषणाले विश्वव्यापी व्यापार युद्धलाई अझ चर्काउने सम्भावना बढेको छ। ट्रम्पका अनुसार यो नयाँ कर अप्रिल २ देखि लागू हुनेछ। गाडी आयात गर्ने व्यवसायहरूका लागि शुल्क सोही दिनबाट लागु हुने छ, जबकि पार्टपूर्जामा कर भने मे वा त्यसपछि मात्रै लागू हुने बताइएको छ।
राष्ट्रपतिले यस कदमले अमेरिकी अटोमोबाइल उद्योगमा ‘असाधारण वृद्धि’ ल्याउने दाबी गरेका छन्, जसले रोजगारी र लगानीलाई प्रवर्धन गर्ने उनको आशा छ। तर, विश्लेषकहरूले भने यो निर्णयले अमेरिकी गाडी उत्पादन अस्थायी रूपमा बन्द गराउन सक्ने, गाडीको मूल्य बढाउने र अमेरिकाका साझेदार राष्ट्रहरूसँगको सम्बन्ध थप तनावपूर्ण बनाउने चेतावनी दिएका छन्।
अमेरिकाले गत वर्ष झन्डै आठ मिलियन गाडी आयात गरेको थियो, जसको व्यापारिक मूल्य करिब २४० अर्ब डलर रहेको थियो। यो संख्याले कुल गाडी बिक्रीको झन्डै आधा हिस्सा ओगट्छ। अमेरिकामा गाडी आपूर्ति गर्ने प्रमुख देशहरूमा मेक्सिको पहिलो स्थानमा छ, त्यसपछि दक्षिण कोरिया, जापान, क्यानडा र जर्मनी पर्छन्। ट्रम्पको नयाँ नीतिले विश्वव्यापी गाडी व्यापार र आपूर्ति श्रृंखलालाई प्रभावित गर्ने खतरा बढाएको छ।
धेरै अमेरिकी अटोमोबाइल कम्पनीहरूले पनि मेक्सिको र क्यानडामा आफ्ना उत्पादन केन्द्रहरू सञ्चालन गरेका छन्, जुन तीन देशबीचको लामो समयदेखि कायम रहेको स्वतन्त्र व्यापार सम्झौताअन्तर्गत स्थापना गरिएको हो। ह्वाइट हाउसका अनुसार नयाँ आदेश केवल तयार गाडीहरूमा मात्र होइन, गाडीका पार्टपूर्जाहरुमा पनि लागू हुने छ। यी पार्टपूर्जा प्रायः अन्य देशहरूबाट आयात गरिंदै आएको छ।
तर, क्यानडा र मेक्सिकोबाट आउने पार्टपूर्जामा तत्काल प्रभाव नपर्ने ह्वाइट हाउसले स्पष्ट पारेको छ। अमेरिकी भन्सार तथा सीमा सुरक्षा निकायले नयाँ करको मुल्यांकन प्रणाली तयार नभएसम्म यी दुई छिमेकी देशहरूबाट भित्रिने पार्टपूर्जामा शुल्क लाग्ने छैन्। क्यानडा र मेक्सिकोबीच दैनिक रूपमा अर्बौं डलर बराबरको सामान ओहोर-दोहोर हुन्छ।
ट्रम्पको घोषणापछि जनरल मोटर्सका सेयर झन्डै ३% ले घटेको छ। यो असर फोर्डलगायत अन्य अटोमोबाइल कम्पनीहरूमा पनि देखियो। पत्रकार सम्मेलनमा ‘यो निर्णय उल्टिन सक्ने सम्भावना छ कि छैन?’ भन्ने प्रश्नमा ट्रम्पले नभएको जवाफ दिएका थिए। उनले थपे, ‘यो स्थायी छ।’
