काठमाडौं । चिनियाँ कम्युनिष्ट पार्टी (सीसीपी) र चिनियाँ सेनाले अब नयाँ प्रकारका जैविक हतियार विकास गरिरहेका छन्। यी हतियारहरूले सम्पूर्ण विश्वका लागि ठूलो खतरा निम्त्याउने अपेक्षा गरिएको छ। रिपोर्टका अनुसार चिनियाँ सेनाले अब केही न्यूरोस्ट्राइक हतियार अर्थात् मस्तिष्कमा सीधै आक्रमण गर्ने हतियार तयार गरेको छ। यसबाट स्तनधारी प्राणीहरूको मस्तिष्कमा मात्रै आक्रमण गर्न सकिँदैन, तर तिनीहरूको मस्तिष्कलाई पनि नियन्त्रण गर्न सकिन्छ। यो जान्न महत्त्वपूर्ण छ कि यी न्यूरोस्ट्राइक हतियारहरू के हुन् ? तिनीहरूलाई कति खतरनाक मान्न सकिन्छ? के तिनीहरू पहिले कहिल्यै प्रयोग गरिएको छ? के मनमा आक्रमण गरेर यी हतियारहरूले के हासिल गर्न सकिन्छ?

पहिले थाहा पाई राखौं न्यूरोस्ट्राइक हतियारहरू के हुन्?

न्यूरोस्ट्राइक हतियारहरू, तिनीहरूको नाम जस्तै, हतियारहरू हुन् जसले प्रत्यक्षरूपमा मानव स्नायुमा आक्रमण गर्दछ। यी हतियारहरू हुन् जुन विशेषगरी युद्ध लडिरहेका सैनिकहरूको दिमागमा आक्रमण गर्न वा आवश्यकताअनुसार आम जनताको दिमागमा आक्रमण गर्न प्रयोग गर्न सकिन्छ। यो प्रत्यक्षरूपमा कुनै वस्तुद्वारा आक्रमण गर्ने नभई ऊर्जाको किरणमार्फत आक्रमण गर्ने हो। यस्ता हतियारहरूलाई माइक्रोवेभ वा ऊर्जामार्फत दिमागलाई नियन्त्रण गर्न पनि प्रयोग गर्न सकिन्छ।
अनुसन्धानका अनुसार चिनियाँ कम्युनिष्ट पार्टीले इन्डो–प्यासिफिक क्षेत्रमा अमेरिका र उसका सहयोगीहरूलाई लक्षित गर्न यी न्यूरोस्ट्राइक हतियारहरू तयार पारिरहेको छ। यी हतियारहरूमार्फत चीनले युद्धको परम्परागत विधिको विपरीत गैर–परम्परागत क्षमता बढाउने प्रयास गरिरहेको छ। रिपोर्टका अनुसार चिनियाँ सेनाले राष्ट्रपति जिनपिङको नेतृत्वमा रहेको कम्युनिष्ट पार्टीको विशेष जैविक हतियार पहलअन्तर्गत यी हतियारहरू विकास गरिरहेको छ।

न्यूरोस्ट्राइक हतियारले कसरी काम गर्छ?

रिपोर्टका अनुसार त्यस्ता हतियारहरू चीनको कूटनीतिक तयारीको महत्वपूर्ण हिस्सा हुन्। जसमा भनिएको छ कि जब सारा विश्व कोरोना महामारीको समयमा बन्दाबन्दीमा थियो र सैन्य गतिविधिमा उल्लेख्य कमी आएको थियो, त्यसैगरी यी हतियारको निर्माण र अनुसन्धानबाट विश्वको ध्यानाकर्षण गराउन चीनले दक्षिण चीन सागर, पूर्वी चीन सागर, ताइवान स्ट्रेट र भारतसँगको सीमा क्षेत्रमा आवागमन बढाएको थियो । यो समयमा चिनियाँ सेनाले यी हतियारहरूमार्फत सम्पूर्ण जनसंख्यालाई नियन्त्रण गर्ने परियोजनामा ​​काम सुरु गरेको बताइएको छ। यस अवधिमा माइक्रोवेभ वा ऊर्जाको झटका मार्फत मानिसको मस्तिष्कलाई क्षति पुर्‍याउने हतियारको श्रृंखला पनि तयार पारिएको थियो। तर, चीनले यी हतियारको परीक्षण गरेको हो वा होइन भन्ने स्पष्ट छैन।

यदि त्यस्ता हतियारहरू प्रयोग गरियो भने के हुन्छ?

अहिलेको युगमा अमेरिकाको शक्ति कम भए पनि चीनभन्दा धेरै छ । यस्तो अवस्थामा ताइवान वा साउथ चाइना सी मा कुनै पनि कदम चाल्न चीनका लागि निकै कठिन छ । खासगरी परम्परागत युद्ध भएमा चीनले धेरै पीडा भोग्नुपर्ने हुनसक्छ । यस्तो अवस्थामा यी हतियारहरू विशेषगरी युद्धको मैदानमा ठूला आक्रमणका लागि डिजाइन गरिएको हो। यदि यी हतियारहरू प्रयोग गरियो भने, चीनले ताइवानलाई कब्जा गर्न मात्र नभई यसलाई बचाउन खोज्ने अमेरिकाको कूटनीतिक विकल्पहरू पनि कमजोर हुन सक्छ। यति मात्र होइन, चीनले यस सम्पूर्ण क्षेत्रमा यी हतियारहरूमार्फत अन्य देशका लागि ठूलो समस्या खडा गर्न सक्छ।

चीनको क्षमतामाथि अमेरिकाको शंका ?

उल्लेखनीय कुरा के छ भने, सन् २०२१ को डिसेम्बरमा अमेरिकी वाणिज्य मन्त्रालयले चीनको एकेडेमी अफ मिलिटरी मेडिकल साइन्सेस र ११ संस्था र यससँग सम्बन्धित व्यक्तिहरूलाई प्रतिबन्ध लगाएको थियो। यी संस्थानहरूले दिमाग नियन्त्रण गर्ने हतियारहरू बनाउन बायोटेक्नोलोजिकल प्रक्रियाहरू प्रयोग गरिरहेको मन्त्रालयले जनाएको थियो। केही अन्य रिपोर्टहरूले पनि चीनको यो बढ्दो क्षमतालाई औंल्याएका छन्। (तस्बिरः सांकेतिक)  (एजेन्सी)