इरान–इजरायल तनाव : यस्तो छ ताजा अवस्था
काठमाडौं । इरानको आक्रमणपछि आइतबार इजरायलको युद्ध मन्त्रिपरिषद् बैठक बोलाइएको थियो । इजरायली सञ्चारमाध्यमका अनुसार युद्ध मन्त्रिपरिषद्को बैठकमा इजरायलले इरानको आक्रमणको जवाफ पक्कै दिने निर्णय गरेको छ तर कसरी र कहिले जवाफ दिने भन्ने निर्णय भएको छैन । वास्तवमा, अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेनले इजरायलका प्रधानमन्त्री बेन्जामिन नेतन्याहुलाई रणनीतिक रूपमा सोचेर मात्र कुनै कदम चाल्न सल्लाह दिएका छन्।
इजरायल–इरान संकटमा नवीनतम अपडेटहरू के छन् ?
१. अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेनले इजरायलका प्रधानमन्त्री बेन्जामिन नेतान्याहुलाई इजरायलले इरानमाथि आक्रमण गरेमा अमेरिकाले त्यसमा इजरायललाई सहयोग नगर्ने बताएका छन्। एक उच्च अमेरिकी अधिकारीले इजरायलले इरानमाथि आक्रमण गरे अमेरिकी सेनाले यसमा इजरायललाई सहयोग नगर्ने स्पष्ट पारेका छन् ।
२. संयुक्त राष्ट्र संघमा इजरायलका कूटनीतिज्ञ गिलाड एर्डनले संयुक्त राष्ट्र सुरक्षा परिषद्को बैठकमा इरानमाथि कडा प्रतिबन्ध लगाउन र इरानी सेनालाई आतंकवादी संगठन घोषणा गर्न माग गरेका थिए। इजरायलले ुइरान क्षेत्र र विश्वको शान्तिका लागि खतरा भएको र अस्थिरता सिर्जना गर्न खोजिरहेकोु आरोप लगाएको छ।
३. संयुक्त राष्ट्र सुरक्षा परिषद्को बैठकमा इरानले इजरायलले दमास्कसस्थित आफ्नो दूतावासमा आक्रमण गरेको आरोप लगाएको थियो। इरानले भने, संयुक्त राष्ट्र सुरक्षा परिषदले इजरायलको उत्तेजक कारबाही विरुद्ध कुनै कदम चालेन, त्यसैले उनीहरूसँग प्रतिक्रिया दिन अर्को विकल्प बाँकी थिएन।ु इरानले पनि आफू द्वन्द्व चर्काउन नचाहेको तर उनीहरुविरुद्ध आक्रामक कारबाही भए जवाफ दिने बताएको छ ।
४. इरानका विदेशमन्त्री हुसेन अमिर अब्दुल्लाहियानले इरानले इजरायलमाथि आक्रमण हुनुअघि नै अमेरिकालाई जानकारी गराएको बताए ।
५. भारतले पश्चिम एसियामा बढ्दो तनावप्रति चिन्ता व्यक्त गर्दै दुवै देशले वार्ताबाट समस्या समाधान गर्नुपर्नेमा जोड दिएको छ । भारतीय विदेश मन्त्रालयले भने, ‘हामीले स्थितिलाई नियालिरहेका छौं ।
६. भारतीय विदेशमन्त्री एस जयशंकरले पनि इजरायली समकक्षी इजरायल काट्जसँग टेलिफोनमा कुराकानी गरेका थिए। कुराकानीपछि सामाजिक सञ्जालमा सो जानकारी दिँदै परराष्ट्रमन्त्रीले इजरायली विदेशमन्त्रीसँग आफु निरन्तर सम्पर्कमा रहेको बताए ।
७. संयुक्त राष्ट्रसंघका महासचिव एन्टोनियो गुटेरेसले विश्वले अर्को युद्ध सहन नसक्ने बताएका छन् । गुटेरेसले अन्तर्राष्ट्रिय समुदायलाई इजरायल र इरानबीचको द्वन्द्व नबढाउन आग्रह गरे किनभने यसले सम्पूर्ण विश्वमा नकारात्मक प्रभाव पार्नेछ। पश्चिम एसिया संकटको छेउमा उभिएको छ ।
८. इरानले इजरायलले सिरियाको राजधानी दमास्कसमा रहेको आफ्नो दूतावासमा आक्रमण गरेको आरोप लगाएको थियो । यस हमलामा इरानी सेनाका दुई शीर्ष कमाण्डरसहित सात इरानी सेना अधिकारी मारिएका थिए।
९. यस आक्रमणको जवाफमा इरानको सेनाले शनिबार इजरायलमाथि ३०० भन्दा बढी मिसाइल र ड्रोन आक्रमण गरेको थियो । तर, अधिकांश मिसाइल र ड्रोन इजरायलको वायु रक्षा प्रणालीले हावामा नै नष्ट गरेको थियो। अमेरिकी नौसेनाले धेरै ड्रोन र मिसाइलहरू पनि रोकेको छ। यस आक्रमणमा इजरायलले कुनै ठूलो क्षति पुर्याएको छैन।
१०. हालै इरानी सेनाले बन्धक बनाएको जहाजमा सवार १७ भारतीय चालक दलका सदस्यलाई उद्धार गर्न भारतले इरानसँग वार्ता गरिरहेको छ । राहतको खबर यो छ कि इरान सरकारले छिट्टै भारतीय अधिकारीहरूलाई १७ जना भारतीय चालक दलका सदस्यहरूलाई भेट्न अनुमति दिनेछ।